Σύνδρομο Χρόνιας Κόπωσης

Τι είναι το Σύνδρομο Χρόνιας Κόπωσης;

Το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης (CFS) το συναντάμε και ως μυαλγική εγκεφαλίτιδα (ΜΕ) ή αλλιώς συστηματική νόσος κόπωσης και έλλειψης υπομονής (SEID) αποτελεί μία πολυσυστημική και σύνθετη ασθένεια η οποία χαρακτηρίζεσαι από τεράστια σωματική και ψυχική εξάντληση. Εκτός από κόπωση προκαλεί και μακροχρόνια αναπηρία σε εκπαιδευτικές, επαγγελματικές, κοινωνικές ή προσωπικές δραστηριότητες. Πρόκειται για μία «αόρατη» νόσο καθώς το άτομο δε νιώθει ξεκούραστο ακόμη και όταν αναπαύεται, κοιμάται ή ξεκουράζεται. Αντίθετα με την πάροδο του χρόνου τα συμπτώματα τείνουν να γίνονται όλο και πιο έντονα και αυτό έχει αντίκτυπο στην ποιότητα ζωής του ασθενή.

Ποια είναι τα Συμπτώματα;
Τα συμπτώματα είναι κοινά και ποικίλλουν ανάλογα την περίπτωση.

Παρατεταμένη κόπωση καθόλη την διάρκεια της ημέρας.
Συνεχής κούραση μετά τον ύπνο ή την ανάπαυση.
Αδιαθεσία μετά την άσκηση και μεγάλος χρόνος ανάκαμψης μετά από σωματική δραστηριότητα.
Διαταραχές ύπνου.
Προβλήματα γνωστικής λειτουργίας, δυσκολία συγκέντρωσης και κακή μνήμη.
Ψυχολογικές μεταπτώσεις και κατάθλιψη.
Μυικοί πόνοι και πόνοι στις αρθρώσεις.
Κεφαλαγλία.
Πονόλαιμος.
Ευαισθησία στους λεμφαδένες.
Ζάλη, ατονία, αστάθεια.
Έντονη αίσθηση των χτύπων της καρδιάς.
Αισθητηριακές διαταραχές, π.χ. υπερευαισθησία στο φως.

Αντιμετώπιση του Συνδρόμου Χρόνιας Κόπωσης

Οι θεραπείες του CFS στοχεύουν στην ανακούφιση των συμπτωμάτων και προσαρμόζονται ανάλογα τα συμπτώματα. Η έγκαιρη διάγνωση, η χορήγηση κατάλληλης φαρμακευτικής αγωγής και η αλλαγή του τρόπου ζωής μπορούν να συμβάλλουν στην βελτίωση των συμπτωμάτων του συνδρόμου. Στην αλλαγή του τρόπου ζωής συμπεριλαμβάνεται φυσικά και η αλλαγή στον τρόπο διατροφής.

Σύνδρομο Χρόνιας Κόπωσης και Διατροφή

Αδιαμφισβήτητα η υιοθέτηση ισορροπημένης διατροφής αποτελεί το Α και το Ω στη διατήρηση της καλής υγείας αλλά και στη μείωση τόσο των συμπτωμάτων όσο και στην καθυστέρηση της εμφάνισης του συνδρόμου. Επομένως, ένα σωστό και ισορροπημένο πρότυπο διατροφής, το οποίο θα περιλαμβάνει όλες τις βασικές ομάδες τροφίμων και θα είναι πλήρες σε θρεπτικά συστατικά θα εφοδιάσει τον οργανισμό με την απαραίτητη ενέργεια που χρειάζεται για τις απαιτήσεις τις καθημερινότητας, ανακουφίζοντας έτσι από τα έντονα συμπτώματα. Πιο συγκεκριμένα:

Κάνε μικρά και συχνά γεύματα
Προτίμησε τροφές πλούσιες σε υδατάνθρακες χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη
Τα φρούτα και τα λαχανικά αποτελούν εξαιρετικές πηγές βιταμινών, ιχνοστοιχείων και αντιοξειδωτικών
Ενυδατώσου επαρκώς
Περιορισμός καφεΐνης

Συμπληρώματα
Οι επιδράσεις πολλών συμπληρωμάτων διατροφής μελετώνται κατά καιρούς ως προς διάφορες χρόνιες παθήσεις, όπως σακχαρώδης διαβήτης, παχυσαρκία, καρδιαγγειακά νοσήματα κ.ά. σε σχέση με την διαχείριση της νόσου αλλά και στην πρόληψη αυτών. Παρότι, έχουν μελετηθεί αρκετά συμπληρώματα διατροφής με στόχο τη θεραπεία ή την μείωση των συμπτωμάτων του CFS, ακόμη τα δεδομένα δεν είναι επαρκούν για να εξάγουμε ασφαλή συμπεράσματα για τη χρήση τους στο στάδιο της πρόληψης ή ως θεραπευτικό εργαλείο.Μερικά από τα παρακάτω φαίνεται να διαδραματίζουν θετικό ρόλο βελτιώνοντας τα συμπτώματα της νόσου, παρόλα αυτά το όφελος των συμπληρωμάτων στο CFS χρήζει περαιτέρω έρευνας.

Ουμπικινόλη (Ubiquinol)
Η ουμπικινόλη παίζει βασικό ρόλο στην παραγωγή ενέργειας στα κύτταρα του οργανισμού. Είναι ένα βασικό θρεπτικό συστατικό που χρειάζεται το σώμα για την υγιή λειτουργία των μιτοχονδρίων. Τα μιτοχόνδρια βρίσκονται μέσα σε κάθε κύτταρο και θεωρούνται τα εργοστάσια παραγωγής ενέργειας του κυττάρου.Επίσης, λειτουργεί ως ισχυρό αντιοξειδωτικό, συμβάλλοντας στην καταπολέμηση του οξειδωτικού στρες. Λόγω της σημαντικότητάς της στην παραγωγή κυτταρικής ενέργειας, η ουμπικινόλη είναι ευεργετική για αθλητές με παρατεταμένη αθλητική δραστηριότητα, για άτομα που πάσχουν από έντονη κούραση και από σύνδρομο χρόνιας κόπωσης.

ΝADH (Νικοτιναμιδο-αδενινο-δινουκλεοτίδιο)
Το ΝADH διαδραματίζει πολύ σημαντικό ρόλο σε πολλές κυτταρικές διεργασίες, καθώς συμμετέχει στην παραγωγή ενέργειας με τη μορφή του ATP. Eνισχύει την αντιοξειδωτική άμυνα του οργανισμού, μειώνει την καταστροφή σημαντικών αντιοξειδωτικών μορίων, όπως η βιταμίνη C, E και η γλουταθειόνη.
Μαύρη σοκολάτα υψηλής περιεκτικότητας σε κακάο (85%)
Η μαύρη σοκολάτα λόγω της πλούσιας σύστασης της σε πολυφαινόλες και συγκεκριμένα φλαβονοειδή (κατεχίνη, επικατεχίνη, κουερσετίνη), συγκαταλέγεται στα τρόφιμα με υψηλή αντιοξειδωτική ικανότητα, συμβάλλοντας στην καταπολέμηση των ελευθέρων ριζών. Επίσης, έρευνες έχουν δείξει ότι μπορεί να συμβάλλει στη βελτίωση της γνωστικής ικανότητας.

Προβιοτικά
Τα προβιοτικά είναι ζωντανοί μικροοργανισμοί, οι οποίοι όταν χορηγούνται σε επαρκείς ποσότητες προσφέρουν οφέλη στην υγεία του ξενιστή, βελτιώνοντας την εντερική μικροχλωρίδα του. Η «κακή» εντερική χλωρίδα φαίνεται ότι εμπλέκεται στην παθοφυσιολογία της νόσου, δεδομένου ότι αρκετοί ασθενείς με χρόνια κόπωση εμφανίζουν γαστρεντερικά συμπτώματα.Για τον λόγο αυτό εξετάζεται η χορήγηση προβιοτικών σε άτομα με CFS, με σκοπό τη μείωση των προ-φλεγμονωδών κυτταροκινών, τη βελτίωση της εντερικής μικροχλωρίδας και τη βελτίωση της λειτουργικότητας του εντερικού βλεννογόνου.

Ακέτυλο-L-καρνιτίνη (Acetyl-L-carnitine)
H L-καρνιτίνη συμβάλλει στην παραγωγή ενέργειας, καθώς μεταφέρει τα λιπαρά οξέα στα μιτοχόνδρια, προκειμένου να οξειδωθούν και να σχηματιστούν μόρια ATP. Η συγκεκριμένη μορφή έχει μελετηθεί για τη βελτίωση της λειτουργίας του εγκεφάλου. Συγκεκριμένα φαίνεται ότι συμβάλει στην ενίσχυση των νοητικών λειτουργιών λόγω μεγάλης ηλικίας και βελτιώνει τη μνήμη και τη συγκέντρωση.

Πολυακόρεστα ω-3 λιπαρά οξέα
Τα ω-3 λιπαρά οξέα αποτελούν μέρος των κυτταρικών μεμβρανών, συμβάλλοντας στην κυτταρική υγεία. Ενισχύουν την εγκεφαλική λειτουργία και έχουν αντιφλεγμονώδη δράση συμβάλλοντας στον σχηματισμό προσταγλαδινών. Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να συμβουλευτείτε το θεράποντα ιατρό σας για την επιλογή της ενδεδειγμένης θεραπείας.

Rhodiola rosea
Η ροδιόλα είναι ένα Σιβηριανό βότανο, που συγκαταλέγεται στις υπερτροφές χάρη στις μοναδικές της ιδιότητες, που έχουν μελετηθεί εκτενώς. Είναι αντιοξειδωτικό, αυξάνει την αντίσταση στο σωματικό και ψυχολογικό στρες, βελτιώνει τη συγκέντρωση και τη μνήμη, προλαμβάνει τη νοητική εξάντληση.

Ginseng
Το ginseng είναι από τα πιο γνωστά βότανα παγκοσμίως και χρησιμοποιείται στην παραδοσιακή κινεζική ιατρική για αιώνες. Έχει αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες, βελτιώνει τη διανοητική και σωματική απόδοση, την κατάθλιψη, το άγχος, το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης, την τόνωση του ανοσοποιητικού συστήματος, το διαβήτη αλλά και τη στυτική δυσλειτουργία. Τα ευρήματα σε συστημική ανασκόπηση κλινικών μελετών υπογραμμίζουν ένα πιθανό όφελος της θεραπείας με ginseng στη θεραπεία του CFS. Ωστόσο, δεν είμαστε σε θέση να βγάλουμε ασφαλή συμπεράσματα λόγω περιορισμένων κλινικών μελετών. Υπάρχει ανάγκη για μελλοντικές αυστηρές μελέτες για την παροχή περαιτέρω στοιχείων.

Πηγή: mednutrition.gr